
Chakalaka, temel bileşenleri olarak domates, fasulye ve soğandan oluşan baharatlı bir Güney Afrika sebze yemeği çeşididir, ancak bazı aşçılar havuç, dolmalık biber, kırmızı biber ve zencefil gibi çeşitli diğer malzemeleri ekleyebilir. Başlangıçta chakalaka, temel bir yemek haline geldiği Johannesburg’da icat edildi.
Chakalaka kelimesinin etimolojisi, Zulu dilinde “hep birlikte” anlamına gelir, ancak tarihi biraz belirsizdir. Bu yemeğin, altın madenlerinde çalışan işçilerin, ellerinde bulunan taze sebzeler ile fasulye ve domates gibi konserve sebzeleri hazırladıkları ve Güney Afrika sıcağına dayanması için hepsini baharatladıkları Johannesburg ilçelerinden geldiği söyleniyor. Çakalakanın baharatları bölgeye ve eşleşmelere bağlıdır ve hafiften çok acıya kadar değişir. Çok yönlü vejetaryen bir yemek olmasına rağmen, chakalaka etle mükemmel bir şekilde eşleştiği için mangalların en önemli parçası haline geldi. Günümüzde her ailenin kendine özgü çakalaka tarifi vardır ve bu yemek marketlerde satılmakta ve çoğu yerel restoranda sunulmaktadır.
Bugün, ete eşlik eden bir garnitür olarak servis edildiği çoğu Güney Afrika barbeküsünün önemli bir bileşenidir. Bazı insanlar onu diğer yeşilliklerle birleştirildiğinde soğuk bir salata olarak sunmayı sever. Bu tat, geleneksel olarak yemekli pap gibi ekmeklerle veya bir tür kalın ekşi süt olan amasi ile servis edilir.
İster yemek ister çeşni olsun, sınıflandırılmasıyla ilgili bitmeyen tartışmalardan bağımsız olarak, chakalaka basit, lezzetli ve son derece çok yönlü bir yemek olmaya devam ediyor.
Chakalaka Tarifi
Chakalaka İçin Gerekli Malzemeler / 6 kişilik
6 büyük domates
2 büyük soğan
2 adet yeşil biber
250 gr rendelenmiş havuç
100 gr doğranmış taze kişniş
45 gr sıvı yağ
1-2 biber
15 gr kıyılmış sarımsak
15 gr rendelenmiş zencefil
25 gr masala veya köri tozu
410 gr kuru fasulye (haşlanmış)
Tuz
Karabiber
Chakalaka Nasıl Yapılır
Önce sebzeleri hazırlayın. Domates, soğan ve biberleri dilimler halinde doğrayın ve havuçları rendeleyin.
Daha sonra yağı büyük bir tencerede orta ateşte ısıtın ve soğan, acı biber, sarımsak, zencefil ve masala veya köri tozunu ekleyin.
Soğanlar solana kadar 4-5 dakika soteleyin, sık sık karıştırın.
Domates ve yeşil biberleri bir fırın tepsisine yerleştirin. Biraz yağ gezdirin ve 5 dakika ızgara yapın. Ardından soğan-baharat karışımına karıştırın.
Sebzeleri kısık ateşte 5 dakika pişirin.
Fırınlanmış fasulyeleri ve rendelenmiş havuçları ekleyin. Tuz ve karabiberle tatlandırın ve karıştırın.
Servis yapmadan hemen önce doğranmış kişniş ekleyin. Sıcak veya soğuk olarak servis yapın.
Pişirme İpuçları
Soğanlar: Dilimler halinde kesin veya küp küp küp doğrayın, çakalaka soğanı önce sıcak bitkisel yağda yarı saydam hale gelinceye veya hatta hafif karamelize olana kadar sotelenmelidir.
Domates: Chakalaka hazırlamak için hem taze hem de konserve domates – bütün veya püresi – kullanılabilir. Domates püresi, chakalakayı daha çorba gibi yapar ve gerekirse asitliği biraz şekerle dengelenebilir. Öte yandan, taze domatesler, tam lezzet elde etmek için sebzelerin geri kalanına eklenmeden kısa bir süre önce ızgara yapılabilir.
Fasulye: Konserve pişmiş fasülyeler, chakalaka için en yaygın seçimdir, çünkü pişirmeye ihtiyaç duymazlar – sadece diğer malzemelerle ısınırlar.
Baharatlar ve çeşniler: Köri ve masala tozu, chakalakaya kendine özgü baharatlılığı verir. Genellikle hazırlığın en başında eklenirler. Lezzetlerini vurgulamak için kızgın yağda soğanlı kısa bir süre soteleyin. Rendelenmiş sarımsak da bu aşamada yaygın bir katkıdır, ancak toz sarımsak ile değiştirilebilir.
Saklama: Çakalaka sıcak veya soğuk olarak servis edilebilir. Buzdolabında 5 güne kadar plastik folyo ile kaplı bir kapta veya kavanozda saklayabilirsiniz.