Pashmak – Pişmaniye (İran)

Pashmak, pamuk şekere benzeyen geleneksel bir İran tatlısıdır. Çok sayıda ince ve kırılgan iplik oluşana kadar hafifçe çekilen aromalı şeker şurubu ile yapılır. Nihai ürün, yumuşak, ancak yoğun, saç veya yüne benzer.

Pashmak, Safevi İmparatorluğu döneminde Baghlava, Qottab ve Gaz gibi çeşitli geleneksel Pers tatlıları ile tanınan İran’ın Yezd şehrinde doğmuştur.

Genellikle susam, gül suyu, kakule, portakal çiçeği, safran, vanilya veya fıstık ile tatlandırılır. İran’da tek başına yemek yaygın değildir ve genellikle diğer tatlılara eklenir.

Alışılmadık ve dekoratif görünümü nedeniyle pashmak genellikle pastaların, dondurmaların, pudinglerin ve içeceklerin üzerinde servis edilir. Bu tatlı esas olarak İran’da üretilse de bazen dünya çapındaki uluslararası süpermarketlerde paketlenmiş olarak bulunabilir.

Pişmaniye tatlısının kökeni de İran coğrafyasına dayanır. Görünüşü koyun yününe benzediği için yün gibi anlamına gelen peşmek kelimesinin zamanla Türkçede pişmaniye diye söylenmeye başlandığı muhtemeldir. Anadolu’ya nasıl dağıldığı konusunda kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Evlerde yapılan bir tatlı olan pişmaniye zamanla yaygınlaşıp sarayda da yapılmaya başlamıştır.

Pişmaniye Tarifi

Pişmaniye İçin Gerekli Malzemeler / 4 kişilik

500 gram toz şeker
1 çay bardağı su
1 çay kaşığı limon suyu
200 gram nişasta (tercihen mısır nişastası)
200 gram tereyağı
1 çay kaşığı vanilya özütü
1/2 çay kaşığı krem tartar (isteğe bağlı, daha iyi sonuçlar için kullanılır)

Pişmaniye Nasıl Yapılır

Şeker, su ve limon suyunu bir tencereye alın ve kısık ateşte karıştırarak şekerin erimesini sağlayın.

Şeker tamamen eridikten sonra ateşi yükseltin ve karışımı 10 dakika boyunca kaynatın.

Başka bir tencerede tereyağını eritin ve nişastayı ekleyin. Nişasta tereyağını çekene kadar kısık ateşte sürekli karıştırın.

Şeker karışımını nişasta karışımına yavaşça ekleyin ve iki karışımı iyice karıştırın.

Karışımı düşük ısıda sürekli karıştırarak pişirin. Karışım koyulaştıkça ve renk değiştirdikçe, karıştırmayı sürdürün.

Vanilya özütünü ve krem tartarı ekleyin, karıştırmaya devam edin.

Karışım kıvamını aldığında, ocaktan alın ve biraz soğumasını bekleyin.

Soğuduktan sonra, karışımı iki elinizle çekerek ince tel şekline getirin. Bu aşama biraz zaman alabilir, sabırlı olun.

İnce teller oluştuktan sonra pişmaniye topakları oluşturabilirsiniz.

Pişmaniye, hava geçirmez bir kapta saklandığında birkaç hafta taze kalır.

Afiyet olsun!

Not: Pişmaniye yapımı oldukça zahmetli ve zaman alıcı bir süreçtir. Bu süreçte şeker ve nişasta karışımlarının doğru kıvam ve sıcaklıkta olması çok önemlidir. Bu nedenle, pişmaniye yaparken sabırlı olmak ve süreci acele etmeden tamamlamak önemlidir.